حمایت گسترده اتاق بازرگانی تهران از دانش‌بنیان‎‌ها

نشست تیر ماه هیات نمایندگان اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران با حضور سورنا ستاری، معاون علمی و فناوری رئیس جمهور برگزار شد و به موضوعاتی مانند کسب و کارهای نوپا، شرکت های دانش بنیان وچالش ها و راهکارهای گذار از تجارت سنتی به تجارت فناوری محور و دانش محور پرداخته شد.

در این نشست و در حضور معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور، رییس اتاق بازرگانی تهران با اشاره به تشکیل کمیسیون اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال در دوره نهم هیات نمایندگان اتاق تهران، گفت: طی سال‌های اخیر، ارتباط و همکاری اتاق تهران با شرکت‌های دانش‌بنیان و حمایت از این بنگاه‌ها پررنگ‌تر از ادوار گذشته بوده، به طوری که آمار نشان می‌دهد، در اردیبهشت ماه سال 1395 از تعداد 1500 شرکت دانش‌بنیان فعال در استان تهران، 168 شرکت عضو اتاق تهران بودند در حالی که اکنون از 2301 شرکت دانش‌بنیان استان تهران، تعداد 891 شرکت در عضویت اتاق تهران قرار دارند و در یک نگاه، در حدود 40 درصد شرکت‌های دانش‌بنیان استان تهران، عضو اتاق تهران هستند و بیش از 90 درصد این شرکت‌ها نیز دارای کارت بازرگانی از این اتاق هستند.

 

مسعود خوانساری با بیان اینکه، 88 درصد مدیران شرکت‌های دانش‌بنیان عضو اتاق تهران، کمتر از 30 سال سن دارند، افزود: اتاق تهران طی توافق‌نامه‌ای، همکاری با مرکز نوآوری دانشگاه صنعتی امیرکبیر را برای توانمندسازی شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپ‌ها آغاز کرده است.

 

حرکت به سمت اکوسیستم استارت‎آپ‌های حوزه تکنولوژی

 

معاون عملی و فناوری رییس‌جمهور در چهارمین نشست هیات نمایندگان اتاق تهران در دوره نهم، با بیان اینکه اقتصاد سنتی امکان رقابت و فائق آمدن بر اقتصاد نوآورانه را هرگز نخواهد داشت، از فعالان بخش‌خصوصی خواست تا در حوزه اکوسیستم استارت‌آپ‌های حوزه تکنولوژی سرمایه‌گذاری کنند.

 

سورنا ستاری با اشاره به اینکه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری طی سال‌های اخیر، تمرکز خود را روی تقویت استارت‌آپ‌ها و بزرگ شدن بازار شرکت‌های این حوزه قرار داد، افزود: برنامه و اولویت کاری این معاونت در دوره کنونی، توسعه استارت‌آپ‌های حوزه تکنولوژی است و در این زمینه، از سرمایه‌گذاری بخش‌خصوصی استقبال می‌کنیم.

 

وی افزود: یکی از اشتباهات و تصور غلط در کشور همواره این بوده است که پژوهش را می‌توان با پول دولت ایجاد کرد، در حالی که در این بخش سرمایه‌گذاری بخش خصوصی را فراموش کرده‌ایم چرا که از دل پژوهش‌هایی که با بودجه دولتی صورت گرفته باشد، محصولی به دست نمی‌آید.

 

ستاری در بخش دیگری از سخنانش، با بیان اینکه تصور رایج و اشتباه در کشور این بوده است که دانشگاه‌ها باید محصول تکنولوژیک ارائه دهند، گفت: دانشگاه‌های کشور باید بدانند که با پول و بودجه دولت، سقف پرش آنها کوتاه خواهد بود.

 

معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری در ادامه، شتاب‌گیری نظام دانش‌بنیان در کشور طی سال‌های اخیر را بی‌نظیر توصیف کرد و افزود: در طول شش سال اخیر، شرکت‌های دانش‌بنیان در کشور رشد و توسعه چشمگیری داشته اند به طوری که ارزش بسیاری از این شرکت‌ها به چندین هزار میلیارد تومان رسیده و به زودی، بنگاه‌های این بخش جزو غول‌های اقتصادی ایران خواهند شد.

 

وی با تاکید بر اینکه اقتصاد کشور دیگر با خام‌فروشی به جلو نخواهد رفت، افزود: اقتصاد دانش‌بنیان، بر پایه ایجاد و خلق ارزش افزوده استوار است و در دنیای امروز، رشد دانش در تولید محصولات و خدمات است که اقتصاد کشورها را بارور می‌کند.

 

ستاری افزود: اینکه کشور ما بیش از 90 درصد از زعفران دنیا را تامین می‌کند، دیگر افتخار نیست چرا که گردش مالی این محصول در دنیا رقمی در حدود 9 میلیارد دلار است حال آنکه ارزش صادرات زعفران ایران، به 500 میلیون دلار در سال هم نمی‌رسد.

 

رییس بنیاد ملی نخبگان در ادامه با بیان اینکه در کشور، فرهنگ سرمایه‌گذاری و ریسک‌پذیری به طور کامل فراموش شده است، افزود: اینکه یک خط تولید را از کشورهای دیگر خریداری و وارد کنیم، صنعت نیست؛ بلکه صنعت زمانی به مفهوم واقعی و امروزی خود اتفاق می‌افتد که در خلق و طراحی محصولات توانمند باشیم. باید بدانیم که رشد اقتصادی از جیب کارآفرینانی بیرون خواهد آمد که از پول و سرمایه‌گذاری خود استفاده کرده باشند.

 

وی سپس به ایجاد پارک‌های علم و فناوری در کشور طی سال‌های اخیر اشاره کرد و افزود: میزان فروش محصولات پارک فناوری پردیس طی سال گذشته رقمی معادل 8 هزار میلیارد تومان بود و این در حالی است که نسبت سرمایه‌گذاری بخش خصوصی به دولت در پارک‌های علم و فناوری کشور، 8 به یک است.

 

وی با تاکید بر اینکه بخش خصوصی می‌تواند نخبگان را شناسایی کرده و روی دانش آنان سرمایه‌گذاری کند، افزود: در حال حاضر در دانشگاه‌ها و مراکز نوآوری در کشور، انواع تکنولوژی‌ها ایجاد شده که برای تجاری‌سازی آنها نیاز به سرمایه‌گذاری داریم.

 

اتاق تهران به سرمایه گذاری روی دانش‌بنیان‌ها علاقمند است

 

 پس از توضیحات معاون علمی رییس جمهوری، اعضای هیات نمایندگان نیز انتظارات و نقطه نظرات خود را درباره توسعه بنگاه‌های دانش بنیان مطرح کردند.

 

 ناصر ریاحی، عضو هیات رییسه اتاق تهران با اشاره به اینکه اتاق تهران از دو سال پیش سرمایه‌گذاری روی شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در حوزه سلامت را آغاز کرده است، ادامه داد: در این راستا انجمنی شکل گرفت و از این مسیر اتاق تهران مبالغی را به شرکت‌هایی که تجاری‌سازی شده بودند، تخصیص داد. همچنین برای پیشبرد این برنامه، تفاهم‌نامه‌ای نیز با وزیر بهداشت و درمان امضا شد.

 

 ریاحی در ادامه با بیان اینکه اتاق تهران نسبت به حمایت و ایفای نقش منتور (میاندار) برای شرکت‌های دانش‌بنیان علاقمند است، ادامه داد: حضور10 تن از مدیران شرکت‌های دانش‌بنیان در ترکیب هیات نمایندگان اتاق تهران حاکی از توجه اتاق به این حوزه است. در عین حال اتاق تهران ‌می‌تواند زمینه ارتباط میان استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های بزرگ را فراهم کند. اتاق تهران همچنین ‌می‌تواند خدماتی در زمینه ارزیابی شرکت‌ها به معاونت فناوری ارائه کند.

 

دانش‌بنیان‌ها از امتیاز ارز 4200 تومانی محروم هستند

 

هاله حامدی‌فر، دیگر عضو هیات نمایندگان اتاق تهران با اشاره به اینکه قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان، حدود سه سال پس از تصویب با روی کارآمدن سورنا ستاری به اجرا درآمد، گفت: هر چه پیشرفت شرکت‌های دانش‌بنیان در زمینه بو‌می‌سازی و فناوری بیشتر باشد، از سیاست ارز 4200 تومانی بیشتر ضرر ‌می‌کنند. برای مثال، افرادی که داروی خارجی وارد ‌می‌کنند، در تمام مراحل از ارز 4200 تومانی بهره ‌می‌برند. یا تولیدکنندگانی که مواد اولیه وارد ‌می‌کنند از این امتیاز تاحدودی بهره‌مند ‌می‌شوند. اما شرکت‌هایی که به دانش تولید یک دارو در داخل دست یافته باشند از امکان دریافت ارز4200 تومانی برای واردات اقلام مورد نیاز خود در خط تولید محروم هستند و نیاز به توجه بیشتری برای حل مشکلات خود دارند.

 

سازمان حسابرسی هزینه‌های تحقیق و توسعه را به رسمیت بشناسد

 

فرزین فردیس نیز از ضرورت توجه دولت و معاونت علمی و فناوری رییس جمهوری به شکل‌گیری  CVC‌ها و تحریک بخش تقاضا سخن گفت. این عضو هیات نمایندگان اتاق تهران در ادامه گفت: سازمان حسابرسی، هزینه‌های بخش تحقیق و توسعه شرکت‌ها را به رسمیت نمی‌شناسد. در حالی که توجه به این بخش، کمک ‌می‌کند که تحریک بخش تقاضا صورت گیرد.

 فردیس تکمیل اکوسیستم استارت‌آپی در کشور را در گرو قرار گرفتن متقدم‌ها در کنار شرکت‌های دانش‌بنیان دانست.

 

ضرورت فرهنگ‌سازی در مورد اهمیت شرکت‌های دانش بنیان

 

محمدرضا نجفی‌منش نیز با اشاره به اینکه توجه رسانه‌ها و صدا و سیما به اهمیت توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان کمرنگ است، ادامه داد: باور عموم به قابلیت این شرکت‌ها ضعیف است و چنانچه در این زمینه تبلیغات، فرهنگ‌سازی و معرفی نمونه‌های موفق داخلی و خارجی صورت گیرد در توسعه این شرکت‌ها موثر خواهد بود.

 

این عضو هیات نمایندگان اتاق تهران در بخش دیگری از سخنان خود تاکید کرد که دولت هزینه‌های تحقیق و توسعه را به عنوان مالیات بپذیرد تا شرکت‌ها برای توسعه این تحقیقات تشویق شوند.

 

حمیدرضا صالحی، با بیان اینکه زیرساخت‌ها برای توسعه فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان فراهم نیست، گفت: با وجود 850 هزار میلیارد تومان یارانه آشکار و پنهان، نمی‌توان رقابت‌پذیری و شفافیت را ارتقا داد. جای انتقاد و تاسف است که هزینه‌های تحقیق و توسعه شرکت‌ها توسط ممیزان مالیاتی مورد پذیرش قرار نمی‌گیرد.

 

مهدی معصومی اصفهانی، دیگر عضو هیات نمایندگان اتاق تهران نیز با بیان اینکه صنعت طیور به دنبال نوآوری است، عنوان کرد که به نظر ‌می‌رسد، توجه معاونت فناوری ریاست جمهوری بیشتر به حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات معطوف است.

 

پیشنهاد ایجاد کارگروه مشترک

 

شهاب جوانمردی نیز سه درخواست را خطاب به ستاری مطرح کرد که این درخواست‌ها شامل توسعه صادرات شرکت‌های دانش‌بنیان از طریق ایجاد کارگروه مشترک میان اتاق و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری و همکاری مشترک برای تسهیلگری امور شرکت‌های دانش‌بنیان از جمله در حوزه بیمه، مالیات بود. او گفت: درخواست ما در حوزه مالیات، معافیت نیست. بلکه مساله این است که ادبیات مشترکی میان شرکت‌ها و دولت وجود ندارد. در عین حال ما نیازمند شعبی خاص برای رسیدگی به عملکردمان هستیم.

 

جوانمردی همچنین به ضرورت طراحی مشوق‌هایی برای توجه شرکت‌ها به بهره‌وری و صرفه‌جویی نیز اشاره کرد. او درخواست کرد که معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به رگولیشن در اکوسیستم استارت‌آپی نیز توجه نشان دهد. این عضو هیات نمایندگان اتاق تهران این پرسش را نیز مطرح کرد که با توجه به تاکیداتی که نسبت به پایان خام‌فروشی صورت ‌می‌گیرد، اولویت‌های سرمایه‌گذاری در آینده چه خواهد بود؟

 

نیاز بخش معدن به استارت‌آپ‌های حوزه حمل و نقل

 

محمدرضا بهرامن، نیز با بیان اینکه بخش معدن تحولات در حوزه کسب و کار را جدی انگاشته است، از ضرورت ورود استارت‌آپ‌ها به بخش حمل ونقل سخن گفت. این عضو هیات نمایندگان اتاق تهران افزود: جابجایی 300 تا 400 میلیون تن مواد معدنی در جاده‌ها نیازمند ورود شرکت‌های استارت‌آپی به این حوزه است.

 

کمیسیونی برای حمایت قضایی از اقتصاد دانش‌بنیان

 

حسن فروزان‌فرد، دیگر عضو هیات نمایندگان اتاق تهران، نیز با بیان اینکه استفاده از عبارت اقتصاد دانش‌بنیان به جای شرکت دانش‌بنیان شایسته‌تر است، گفت: در اتاق تهران کمیسیونی تحت عنوان حمایت قضایی و مبارزه با فساد شکل گرفته که ‌می‌تواند به حمایت قضایی به اقتصاد دانش بنیان کمک کند.

 

محمود نجفی‌عرب نیز با بیان اینکه کشور با تشدید خروج نیروی انسانی به ویژه در حوزه پزشکی و دندانپزشکی و داروسازی مواجه است، پرسید که دولت چه تدبیری برای جلوگیری از خروج این نیرو‌ها اندیشیده است؟

 

زمینه تامین مالی استارت‌آپ‌ها از سیستم بانکی فراهم شود

 

عباس آرگون نیز با اشاره به اینکه امکان تامین مالی استارت‌آپ‌ها از بازار سرمایه ممکن نیست، پیشنهاد کرد که سقفی برای تامین مالی بنگاه‌های بزرگ از سیستم بانکی تعیین شود و مازاد آن به شرکت‌های استارت‌آپی تخصیص پیدا کند.

 

 مجید حسینی‌نژاد در ابتدا به ستاری پیشنهاد کرد که سایر اعضای کابینه را به نوآوری در حوزه‌های خود ترغیب کند. او گفت: هر حوزه‌ای که از یارانه برخوردار بوده به اکوسیستم استارت‌آپی آسیب رسانده است. برای مثال، اگر یارانه‌های بخش انرژی برداشته شود، تعداد زیادی شرکت استارت‌آپی برای صرفه‌جویی در حوزه انرژی فعال خواهد شد.

 

فریال مستوفی، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران با اشاره به تاسیس مرکز سرمایه‌گذاری اتاق تهران از ایجاد ارتباط این مرکز با شرکت‌های دانش‌بنیان خبر داد و گفت: به زودی قرار است، همایشی برگزار شود که هدف آن قرار دادن کسب و کارهای سنتی در کنار شرکت‌های دانش‌بنیان است.

 

سنتی‌ها به سمت همکاری با شرکت‌های دانش بنیان بروند

 

ستاری در بخش دیگری از سخنانش، افزود: در تقابل اقتصاد سنتی با اقتصاد دانش‌بنیان و کسب‌و‌کارهای مبتنی بر نوآوری، قطعا سنتی‌ها شکست خواهند خورد و حتی یک درصد هم شانس پیروزی ندارند، بنابراین باید اقتصاد سنتی و فعالان این عرصه به سمت همکاری با شرکت‌های دانش‌بنیان و سرمایه‌گذاری در اقتصاد نوآورانه بروند.

 

او افزود: تا چند سال پیش، بسیاری بر این باور بودند که کسب‌و‌کارهای فناورانه در حوزه‌های مختلف اقتصادی، شانسی برای موفقیت ندارند و خالقان این کسب‌و‌کارها عمدتا تحقیر می‌شدند، اما حالا شرایط فرق کرده‌است.

 

معاون علمی و فناوری رییس‌جمهور، گفت: باید به هر قیمت و هزینه‌ای، پشت اکوسیستم استارت‌آپ‌ها ایستاد و از آنان حمایت کرد و در این مسیر، این معاونت تمام قد ایستاده است و از هیچ کس هم هراس ندارد.

 

وی سپس تاکید کرد که در دوره پیش رو، اولویت نخست معاونت علمی و فناوری رییس جمهور، سرمایه‌گذاری روی استارت‌‎آپ‌های حوزه تکنولوژی و توسعه کسب‌و‌کارهای این بخش است و امسال نیز بودجه ویژه‌ای برای آن در نظر گرفته شده استت. ستاری با اشاره به اینکه کشور در حوزه بیوتکنولوژی دام و طیور پیشرفت اندکی داشته است، افزود: به زودی و طی همکاری با وزارت نفت، محل پژوهشگاه صنعت نفت ایران به پارک صنعت نفت تبدیل خواهد شد.

 

او با بیان اینکه وزرای کابینه دوازدهم به طور جدی حامی توسعه کسب وکارهای دانش‌بنیان و اقتصادهای مبتنی بر فناوری و تکنولوژی هستند، افزود: با ایجاد کارگروه مشترک معاونت علمی و فناوری رییس‌جمهور و اتاق بازرگانی تهران، پروژه‌های اولویت‌دار در حوزه اقتصاد فناوری را به سرمایه‌گذاران بخش خصوصی معرفی خواهیم کرد.

تاریخ انتشار: 98/04/25