عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران اعلام کرد؛ بیم ورود خصولتیها به زیستبوم استارتآپی کشور
افشین کلاهی، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران، با استقبال از راهاندازی کارخانه نوآوری و با تاکید بر همگرایی مناسبی که در حوزه کسب و کارهای دانشبنیان و استارتآپی میان دولت و بخش خصوصی شکل گرفته است، تاکید میکند که باید مراقب ورود خصولتیها و منابعی که خاستگاه آن اقتصاد نفتی و رانتی است و لطمات آن باشیم.
در هفته ای که گذشت، حسن روحانی، رییسجمهور، با حضور در کارخانه نوآوری آزادی ضمن افتتاح رسمی و پردهبرداری از یادمان این مرکز، از استارتآپهای مستقر در این کارخانه بازدید کرده و با جوانان فعال در این حوزه به گفتوگو نشست. در این مجموعه دانشبنیان که 18 هزار و 500 متر مربع مساحت دارد ظرفیت اشتغال حدود 3 هزار و 500 نفر فراهم شده است. افراد در این مجموعه میتوانند در قالب خوداشتغالی یا اشتغال در مجموعههای دانشبنیان و استارتآپی کار کنند. اما حضور شخص رییسجمهور در این مراسم و افتتاح این مرکز با دستان او چه معنا و مفهومی دارد؟ پس از ایجاد و افتتاح چنین فضای کمنظیری در کشور، چه مراقبتهایی برای ادامه حیات آن ضرورت دارد؟
افشین کلاهی، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران، ایجاد چنین مراکزی را در توسعه زیستبوم استارتآپی کشور موثر دانست و گفت: ایجاد این نوع مراکز اشتراکی که شرکتهای نوپا و شتابدهندهها را در کنار یکدیگر قرار میدهد، سبب میشود صاحبان کسب و کارهای استارتآپی بتوانند با هزینه کمتری به کار مشغول شوند؛ اگرچه ممکن است ضریب موفقیت این نوع کسب وکارها در مراحل اول چندان بالا نباشد. اما به هر حال صاحبان این کسب و کارها باید فعالیت خود را آغاز کرده و ایده خود را پیش ببرند. بدیهی است که ایجاد هر چه بیشتر این نوع مراکز، به توسعه هر چه بیشتر اکوسیستم استارتآپی کشور کمک میکند.
کلاهی در گفتوگو با روابط عمومی اتاق تهران افزود: نکته قابل تامل در مدیریت این فضا، جلوگیری از بروز موازیکاری است. اکنون به نظر میرسد کسانی که به این اکوسیستم راه یافتهاند، اعم از شرکتها و سازمانهای دولتی ذینفع، تقریبا کار خود را به درستی انجام میدهند. به نحوی که شاید در دیگر بخشهای اقتصاد کمتر چنین نوعی از همگرایی ایجاد شده باشد؛ چرا که دولت و بخش خصوصی در این حوزه به ادبیات مشترکی دست یافتهاند. در واقع، با وجود برخی انتقادات، مشاهده میکنیم که مواضع دولت و بخش خصوصی تقریبا یکسان است و این نوعی فرصت تلقی میشود؛ فرصتی که در سایر بخشهای اقتصادی کشور کمتر مشابه آن پیدا میشود.
از دیدگاه او، خطری که اکوسیستم استارت آپی را تهدید میکند، بروز موازیکاری و دو گانگی است. این عضو کمیسیون اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال اتاق بازرگانی تهران در این باره توضیح داد: در حالی که ورود به حوزه استارتآپی، این روزها به یک موج یا مد تبدیل شده، این نگرانی وجود دارد که همه بخواهند وارد بازی شوند و تاثیرگذار باشند و این آثار خوبی بر این اکوسیستم نخواهد گذاشت؛ به ویژه اینکه، سرمایهگذاری عجیب و غریبی غیر از جانب بخش خصوصی وارد این فضا شود.
او با بیان اینکه لازم است که بخش خصوصی اعم از کارخانجات و صنایع قدیمی در این حوزه سرمایهگذاری کنند، ادامه داد: نگرانی عمده آن است که بازیگرانی جدید نظیر خصولتیها و شرکتهای وابسته و همچنین پولهایی که خاستگاه آن اقتصاد رانتیِ نفتی است، به این عرصه راه باز کند. چنانکه اکنون، نهادهای مختلف در حاکمیت که خارج از دولت هستند برای ورود به این حوزه اظهار تمایل کردهاند؛ این خوب است اما امیدوارم که این گرایش، محیط استارتآپی کشور را دچار چندگانگی نکرده و هر سازمانی فرصت دخالت در این حوزه را پیدا نکند. این نگرانی از آن جهت مطرح میشود که نهادها و سازمانها معمولا برای خود قواعد و مقرراتی دارند و ورود آنها به اکوسیستم استارتآپی، بیم ایجاد چندگانگی در این فضا را پدید میآورد.